†. Ο ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ

Tό Πάσχα ἐκείνη τή χρονιά ἦρθε ἀργά. Τά χελιδόνια εἶχαν ἤδη ἀρχίσει νά κτίζουν τίς φωλιές τους. Τά χελιδόνια ἦταν πάντοτε ἕνα μέτρο χρονικό. Ἄν ἔφταναν πρίν τό Πάσχα, τότε εἴχαμε καλοκαιριάτικο Πάσχα, ἄν ὄχι, τό Πάσχα ἦταν χειμωνιάτικο. Κανείς βέβαια δέν μπορεῖ νά γνωρίζει γιατί τά χελιδόνια ἔρχονται κάποια στιγμή. Εἶναι, ὅμως, σίγουρο ὅτι ὁ Πλάστης καί Δημιουργός τούς ἔδωσε μιά σοφία πού εἶναι ἀρκετή γιά νά καταξιώσει τίς κινήσεις τους.

Ὁ Μάριος ὁ Σεβντάς δέν ἐνδιαφερόταν βέβαια τόσο γιά τά χελιδόνια, ἀλλοῦ ἦταν στραμμένα τά ἐνδιαφέροντά του. Ὁπωσδήποτε, ὅμως, χάρηκε φέτος γιά τό Πάσχα πού γιορταζόταν μαγιάτικα. Ὁ Μάριος δέν ἦταν κάποια ἔκτακτη προσωπικότητα πού θά ἔκανε κάποιον νά ἀσχοληθεῖ μαζί του. Ἀλλά χωρίς νά τό καταλάβει εἶχε κάνει ὅλο τό Νιχώρι νά ἀσχολεῖται μαζί του. Σ᾿ αὐτό τό χωριό τοῦ ἄνω Βοσπόρου, ὁ Μάριος κατεῖχε μιά θέση δική του. Μιά θέση μοναδική. Ἦταν ὁ γελωτοποιός τοῦ χωριοῦ. Χωρίς νά τό θέλει. Χωρίς νά τό ἐπιδιώκει. Ὅλοι γελοῦσαν μαζί του καί μόνο πού τόν ἔβλεπαν. Τόν εἶχαν λίγο γιά χαζό, λίγο γιά κουτό καί λίγο γιά τεμπελάκο, ἀφοῦ δέν ἔκανε μιά συγκεκριμένη ἐργασία. Ἄλλοτε καθάριζε ἕναν κῆπο, ἄλλοτε ἔκανε τά ψώνια κάποιας κυρᾶς. Δουλειές ὅλες τοῦ ποδαριοῦ. Φτωχοζοῦσε. Δέν τόν ἔνοιαζε ὅμως. Ὅλοι γελοῦσαν μαζί του. Τόν πείραζαν. Ἐκεῖνος ποτέ δέν θιγόταν. Πάντα εἶχε καί μιά ἀπάντηση εὐτράπελη, χαριτωμένη.

- Μάριε, θά πᾶς σήμερα γιά ψώνια;

- Ὁ Μάριος δέν πάει ἁπλῶς γιά ψώνια, εἶναι ψώνιο, ἀπαντοῦσε ἐκεῖνος. Τόν ρωτοῦσαν:

- Μάριε, πόσα χρόνια πῆγες σχολεῖο;

- Πηγαίνω κάθε μέρα ἀφοῦ σχολάζω ἀπό κάθε δουλειά, ἔλεγε ἐκεῖνος. Ἄλλοτε τοῦ ὑπέβαλαν τό δύσκολο ἐρώτημα:

- Ποιός εἶναι ὁ πιό σπουδαῖος στό χωριό;

- Ὅποιος κάνει τά πιό σπουδαῖα πράγματα χωρίς νά τόν βλέπει κανείς, ἀπαντοῦσε ἐκεῖνος.

Εἶναι ἀλήθεια πώς αὐτά πού ἔλεγε δέν ἦταν πάντα ἀστεῖα. Ἀλλά τό χωριό εἶχε συνηθίσει νά γελάει. Μόνο ὁ παπά Ἀντώνης, ἐφημέριος τοῦ Ἁγίου Νικολάου, τόν ἄκουε μέ προσοχή. Μερικές φορές, μάλιστα, ἔλεγε ὁ εὐλογημένος αὐτός ἱερέας:

- Αὐτός δέν εἶναι ἠλίθιος. Λέει ἀλήθειες. Ὁ Θεός, βέβαια, γνωρίζει πιό καλά.

Πράγματι, μόνο ὁ Θεός πρέπει νά γνώριζε τήν ἀρετή τοῦ Μάριου. Μιά ἀρετή πού φωλιάζει μέσα στήν καρδιά μερικῶν ἀνθρώπων καί κανείς δέν τήν ἀναγνωρίζει. Μιά ἀρετή πού ἔχει ἀπαίτηση νά πεῖ στόν ἄλλο ἀλήθειες χωρίς νά τόν θίξει. Προτιμᾶς τότε νά σέ θεωρήσει ὁ ἄλλος τρελό, παρά νά τόν τρελάνεις.

Ἐκείνη, λοιπόν, τή χρονιά, ὁ Μάριος εἶχε χαρά μεγάλη γιά τό καθυστερημένο Πάσχα. Τό ἔλεγε, ἐξάλλου, παντοῦ.

- Γιατί Μάριε χαίρεσαι γιά τό καθυστερημένο Πάσχα;

- Μά ἐπειδή κεντάω. Πρέπει νά τελειώσω τό κέντημα.

Κι ὅλα τά παιδιά γύρω ἔσκαγαν στό γέλιο.

- Τί σχέση ἔχει τό κέντημα μέ τό Πάσχα; ρώτησε ὁ Μανώλης ὁ μανάβης, πού ἦταν γνωστός γιά τό ἀντιεκκλησιαστικό του φρόνημα.

- Ὅση σχέση ἔχεις καί σύ μέ τήν Ἐκκλησία, τοῦ ἔλεγε ὁ Μάριος, καμιά καί μεγάλη.

Τή σχέση, βέβαια, πού εἶχε τό κέντημα μέ τό Πάσχα τή γνώριζε καλά ὁ Μάριος. Πρίν τρία χρόνια, στήν περιφορά τοῦ ἐπιταφίου, μερικά ἀπρόσεκτα παιδιά εἶχαν κάψει, παίζοντας, μιά μεγάλη ἄκρη τοῦ ἐπιταφίου. Εἶχε στενοχωρηθεῖ πολύ κι ὁ παπά Ἀντώνης. Πῶς θ᾿ ἀγόραζε καινούργιο ἐπιτάφιο; Τά ἔσοδα τοῦ ναοῦ ἦταν μετρημένα. Μόλις καί κάλυπταν τίς βασικές ἀνάγκες. Στό τέλος τό ξεπέρασε. Δέν πειράζει, μιά φορά τό χρόνο ἦταν. Θά κάλυπτε μέ λουλούδια τό καμμένο μέρος. Κανείς δέν θά τό ᾿βλεπε. Ὁ Μάριος, ὅμως, τό τόνισε:

- Δέν μπορεῖ νά εἶναι τρύπιος ὁ ἐπιτάφιος. Ἀρκετά ὅσα ἔκαναν οἱ ἑβραῖοι στό Χριστό.

Ἔπρεπε κάτι νά γίνει. Χρήματα δέν εἶχε. Ἀλλά εἶχε χέρια. Κάποτε δούλευε στό Πέρα πλάι σ᾿ ἕναν τεχνίτη κεντημάτων. Θά προσπαθοῦσε. Γιά τό Χριστό θά τό ἔκανε. Δέν μποροῦμε κι ἐμεῖς νά μαρτυροῦμε γιά τό Χριστό; Θά εἶχε κόπο αὐτή ἱστορία. Ὑπολόγιζε τρία χρόνια. Ἔπρεπε νά γίνει τέλειος. Ἐπιτάφιος θά ἦταν. Μεράκι χρειαζόταν. Ἀγάπη καί σεβντάς μέ μεράκι.

Γιά Ἐκεῖνον ὅμως θά τό ᾿κανε. Τρία χρόνια. Δέν πειράζει. Ἐκεῖνος εἶχε κατέβει τρεῖς μέρες στόν Ἅδη. Τί εἶναι τρία χρόνια δουλειᾶς γιά τό Χριστό; Σ᾿ ὅλη τή ζωή μας ἔπρεπε νά δουλεύουμε γι᾿ Αὐτόν. Τρία χρόνια λίγα ἦταν.

- Βρέ Μάριε, πῶς πάει τό κέντημα; τόν ρωτοῦσαν στό χωριό, χωρίς καί οἱ ἴδιοι νά γνωρίζουν γιά ποιό κέντημα ἦταν ὁ λόγος.

- Θά καταλάβεις πῶς πάει ἄν κεντήσεις στήν καρδιά, στό νοῦ καί στό σῶμα σου τό Χριστό, ἀπαντοῦσε ὁ Μάριος.

- Πῶς θά Τόν κεντήσω;

- Τί εἶμαι ἐγώ; Ἐκκλησία; Τί μέ ρωτᾶς; Νά πᾶς σέ κανένα πνευματικό νά δεῖς καί τό κεντητό τό πετραχήλι του καί θά καταλάβεις τί ἐννοῶ, ἀπαντοῦσε ὁ Μάριος.

Ὅλο τό χωριό γελοῦσε μέ τό μυστήριο αὐτό κέντημα. Τί τρέλα ἦταν πάλι κι αὐτή; Τά παιδιά στό δρόμο τοῦ χωριοῦ τό γλεντοῦσαν μέ τό κέντημα. Τήν ἔπαθε, βέβαια, μέσα σ᾿ αὐτή τήν ἔξαψη τῆς φαντασίας, κι ἡ κυρά Κούλα ἡ Πρίφταινα. Κεντοῦσε μιά μέρα, στήν πόρτα τῆς αὐλῆς τοῦ σπιτιοῦ της, κάτι τσεβρέδες. Μόλις τά παιδιά τήν εἶδαν, ἄρχισαν νά φωνάζουν.

- Τό κέντημα, τό κέντημα. Ἔχει ἀπό τήν τρέλα τοῦ Μάριου.

Εἶχε γίνει πολύ ἀναξιοπρεπές τό νά κεντᾶς. Ὅλοι, μόλις ἔβλεπαν ἕνα κέντημα, ἔφερναν στό νοῦ τους τό Μάριο. Καί τότε, ἀμέσως, σέ κατέτασσαν στή συνομοταξία τῶν τρελῶν. Καί τρελός δέν θά ᾿θελε κανείς νά εἶναι.

Τρία χρόνια ὁ Μάριος δεινοπάθησε ἀπό τίς κοροϊδίες. Τρία χρόνια δούλεψε σκληρά. Ἀσκήθηκε. Ξεπέρασε τόν ἑαυτό του. Ἄς γελοῦσαν ὅλοι μαζί του. Δέν τόν πείραζε. Αὐτός δούλευε μυστική ἐργασία γιά τό Χριστό. Γιά τόν τάφο Του. Τί πιό μεγάλο μποροῦσε νά κάνει; Ὅταν μιά μέρα θά πέθαινε, θά ᾿βλεπε μπροστά του, μέσα στόν τάφο του, τό Χριστό. Τί θά Τοῦ ἔλεγε; Πῶς θά Τόν ἔβλεπε; Ἔπρεπε νά προετοιμαστεῖ γιά τόν τάφο του. Ἔπρεπε νά τόν κεντήσει ἀπό τώρα στή ζωή του. Τήν ἡμέρα ὅλοι γελοῦσαν μ᾿ αὐτόν. Καί τό βράδυ ἐκεῖνος, πάνω ἀπό τόν ἐπιτάφιο, ἔκλαιγε γιά ὅλους. Γιά ὅλα. Κάθε βελονιά καί δάκρυ. Κάθε βελονιά καί ἕνας τάφος. Αὐτός ὁ ἐπιτάφιος ἦταν πραγματικός ἐπιτάφιος. Δουλεμένος μέ δάκρυα, γιά τόν κόσμο, γιά τίς ἁμαρτίες του.

- Πῶς πάει τό κέντημα, Μάριε; ρωτοῦσαν οἱ φίλοι του.

- Βρεγμένο εἶναι, ἀπαντοῦσε ἐκεῖνος, καί τά γέλια τράνταζαν τό γύρω χῶρο.

Τρία χρόνια κεντοῦσε ὁ Μάριος. Κι ἔγινε σάν τίς μυροφόρες, τή Μαρία τή Μαγδαληνή, τή Μαρία τοῦ Κλωπᾶ, τήν ἄλλη Μαρία. Καί ᾿κεῖνος Μάριος λεγόταν. Μύρα δέν εἶχε νά γίνει μυροφόρος. Τό κέντημα, ὅμως, φέτος θά τό τελείωνε. Εὐτυχῶς καί τό Πάσχα ἦταν καλοκαιρινό. Εὐτυχῶς καί τά χελιδόνια ἦρθαν πρίν ἀπό τό Πάσχα.

Ἦρθε ἡ Μεγάλη Ἑβδομάδα. Ὅλα ἦταν φωτεινά. Ἡ ἄνοιξη στό ἀποκορύφωμά της. Κι ὁ Μάριος ἕτοιμος. Ἕτοιμος γιά νά καταθέσει τόν ἐπιτάφιο ἐκεῖ πού ἔπρεπε. Τρία χρόνια καί ἡ ζωή του εἶχε γίνει τάφος. Γιά τό Χριστό δούλευε. Ὁ κόσμος πιό πολύ τόν κορόιδευε. Ὁ τρελός, ὁ ἠλίθιος, ὁ κουτός. Ναί, αὐτός ἦταν. Δέν μποροῦσε ἕνα χωριό νά ἔχει ἕναν καμμένο ἐπιτάφιο. Γιά τό χωριό δούλευε. Γιά νά ἔχουν τό Χριστό.

Τή Μεγάλη Παρασκευή τό πρωί ὁ Μάριος πῆρε τόν ἐπιτάφιο στήν πλάτη του. Καί βγῆκε στό δρόμο. Ἄρχισε νά γυρνάει γύρω γύρω στίς πλατεῖες καί στούς δρόμους ψάλλοντας τό «ἡ ζωή ἐν τάφῳ». Τό χωριό σηκώθηκε στό πόδι. Τί τρέλα ἦταν πάλι κι αὐτή;

- Μάριε, τό βράδυ θά βγεῖ ὁ ἐπιτάφιος, τί κάνεις ἐκεῖ;

- Ἀνοίγω δρόμο στό Χριστό. Γιά νά μήν σᾶς ἔρθει ξαφνικά τό βράδυ καί δέν τόν προλάβετε. Γιά νά ἑτοιμάζεστε ἀπό τώρα. Τάφος θά περάσει ἀπό δῶ τό βράδυ. Πρέπει νά προετοιμαστεῖς γιά νά τόν ἀντέξεις.

Ἡ «ζωή ἐν τάφῳ», καί πάλι καί ξανά. Μέχρι πού ἔφτασε στήν ἐκκλησία. Μπῆκε στό ἱερό τήν ὥρα πού ἀνεγιγνώσκοντο οἱ μεγάλες Ὧρες. Στάθηκε μπροστά στόν παπά Ἀντώνη.

- Πάρε αὐτό ἀπό ἕναν τρελό καί χαζό. Ἕνας τάφος ὅπως πρέπει γιά τό Χριστό. Ὅσο τόν ἔφτιαχνα τόσο πιό πολύ ξεκουραζόμουν. Μήν πεῖς σέ κανένα πώς ἐγώ τόν ἔφτιαξα. Στόν τάφο του ὁ καθένας εἶναι μόνος μπροστά στό Χριστό. Οὔτε οἱ ἔπαινοι τῶν ἀνθρώπων, μά οὔτε καί ἡ κοροϊδία τους ἔχουν σημασία. Σημασία ἔχει νά κεντήσεις κάτι γιά τό Χριστό στή ζωή. Συγχώρα με τόν τρελό, χρονιάρα μέρα καί σέ διδάσκω. Ἐγώ ὁ ἀγράμματος. Ἐγώ ὁ ἠλίθιος, ὁ χαμένος. Κάνε μιά προσευχή γιά μένα.

Ἐκεῖνο τό βράδυ ἡ περιφορά τοῦ ἐπιταφίου ἔγινε μέ λαμπρότητα. Ὁ καινούργιος ἐπιτάφιος φάνταζε μέ μεγαλοπρέπεια. Ὁ πατήρ Ἀντώνιος κατά τή διάρκεια τῆς περιφορᾶς, ἔνιωσε πολλές φορές εὐωδία ἀνέκφραστη νά τόν περιτυλίγει. Ὁ ἐπιτάφιος εἶχε πάνω του λουλούδια. Μά ποτέ λουλούδια δέν μύρισαν τόσο ὡραῖα, τόσο οὐράνια. Στό τέλος τῆς πομπῆς κι ὁ Μάριος, ὁ μυροφόρος, ὁ Σεβντάς.

- Μάριε, τί κεντᾶς;

- Οὔ, τώρα πιά τελείωσε, τό πῆρε τό κέντημα ὁ Χριστός στόν τάφο Του. Μήν τά ρωτᾶς. Κάνε καμιά προσευχή καί γιά μένα τόν τρελό. Κάνε μιά προσευχή γιά νά ᾿χουμε καλή ζωή «ἐν τάφῳ».

 

† π.Κ.Σ.

Πηγή: Αὐτοτελές ἀπόσπασμα μέσα ἀπό το βιβλίο «Τό σταυροδρόμι τῆς καρδιᾶς μου», Σελίδες 41-48, ἐκδόσεις «Φιλοκαλία», Μάϊος 2002.

ΛΑΜΠΡΟΣ ΣΚΟΝΤΖΟΣ, ΣΥΝΟΔΟΙΠΟΡΟΙ ΤΟΥ ΘΕΙΟΥ ΠΑΘΟΥΣ (Μεγάλη Τετάρτη - Μεγάλη Πέμπτη)

ΣΥΝΟΔΟΙΠΟΡΟΙ ΤΟΥ ΘΕΙΟΥ ΠΑΘΟΥΣ (Θεολογικά σχόλια στο περιεχόμενο και τα νοήματα της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος)

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου - Καθηγητού

       Θεολογικά σχόλια στο περιεχόμενο και τα νοήματα της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος. Μια νοητή συνοδοιπορία με τον Μεγάλο Ελκόμενο, το Λυτρωτή μας Χριστό, προς το εκούσιο Πάθος Του. Μια ταπεινή παρότρυνση και ένα μικρό βοήθημα για την οντολογική μετοχή μας στην απολυτρωτική διαδικασία της σωτηρίας του κόσμου, με τη βίωση των Αχράντων Παθών του Σωτήρος μας, ο Οποίος, για τη δική μας απολύτρωση «εταπείνωσεν εαυτόν γενόμενος υπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δε σταυρού» (Φιλ.2,8 ).

«ΥΠΕΡ ΤΗΝ ΠΟΡΝΗΝ ΑΓΑΘΕ ΑΝΟΜΗΣΑΣ»

(Θεολογικό σχόλιο στο περιεχόμενο και το νόημα της Μεγάλης Τετάρτης)

        «Τη αγία και μεγάλη Τετάρτη της αλειψάσης τον Κύριον μύρω πόρνης γυναικός μνείαν ποιούμεθα οι θειότατοι πατέρες εθέσπισαν, ότι προ του σωτηρίου πάθους μικρόν τούτο γέγονεν». Αυτό είναι το συναξάρι της σημερινής ημέρας, της Μεγάλης Τετάρτης. Οι συνοδοιπόροι του πάθους του Χριστού μας πιστοί καλούμαστε αυτή την ιερή ημέρα να τιμήσουμε την έμπρακτη και ειλικρινή μετάνοια της πρώην πόρνης γυναικός, η οποία έγινε συνώνυμη με την συντριβή και την αλλαγή ζωής.

        Το σημαντικότατο, συγκινητικότατο και διδακτικότατο γεγονός της αλείψεως του Κυρίου με πολύτιμο μύρο από την αμαρτωλή γυναίκα διασώζουν με μικρές παραλλαγές και οι τέσσερις ευαγγελιστές. Ο Ματθαίος (26,6-13), ο Μάρκος (14,3-9) και ο Ιωάννης (12,1-8) ομιλούν για την ίδια γυναίκα, την Μαρία, την αδελφή του Λαζάρου, η οποία, όπως αναφέραμε, από ευγνωμοσύνη για την ανάσταση του αδελφού της, έκαμε αυτή την σπουδαία πράξη. Αντίθετα ο Λουκάς αναφέρει πως η γυναίκα, που δεν αναφέρεται το όνομά της, ήταν αμαρτωλή πόρνη. Είναι προφανές ότι πρόκειται για διαφορετικό περιστατικό. Ίσως να ήταν η πόρνη γυναίκα, την οποία έσωσε ο Κύριος από το λιθοβολισμό των υποκριτών Ιουδαίων (Ιωάν.8,5).              Βεβαίως στον Εσπερινό της ημέρες διαβάζεται η περικοπή από το Ευαγγέλιο του Ιωάννη, όμως το περιεχόμενο και η θαυμάσια υμνολογία της ημέρας είναι εμπνευσμένη από την περικοπή του Ευαγγελίου του Λουκά.

        Σύμφωνα με τον ιερό ευαγγελιστή ο Ιησούς προσκλήθηκε σε δείπνο στο σπίτι κάποιου Σίμωνος, ο οποίος ανήκε στην τάξη των Φαρισαίων. Κάποια γυναίκα

αμαρτωλή όταν έμαθε ότι ο Κύριος ήλθε στην πόλη, ζήτησε να μάθει σε πιο σπίτι έχει καταλύσει. Και ενώ έτρωγαν και συζητούσαν, ξάφνου μπήκε στο σπίτι η γυναίκα εκείνη, κρατώντας στα χέρια της αλαβάστρινο δοχείο γεμάτο πολύτιμο μύρο. Προχώρησε στο μέρος του Ιησού και αφού στάθηκε πίσω Του, γονάτισε και άρχισε να κλαίει και να οδύρεται γοερά. Άνοιξε αμέσως το δοχείο και άρχισε να ρίχνει απλόχερα το μύρο και να πλένει με αυτό πόδια του Ιησού. Μαζί με το πολύτιμο μύρο έσμιγε και τα καυτά δάκρυά της, τα οποία έτρεχαν σαν ποτάμι από τα μάτια της.  Αφού άδειασε το δοχείο ξέπλεξε τα πλούσια μαλλιά της και σκούπισε με αυτά τα πόδια Του, φιλώντας τα αδιάκοπα.  

      Ο Φαρισαίος οικοδεσπότης απόρησε με το γεγονός και διαλογιζόταν: Αυτός εδώ είναι προφήτης, δε γνωρίζει το ποιόν αυτής τη γυναίκας και την αφήνει να τον αγγίξει; Ο καρδιογνώστης Χριστός είπε στον Σίμωνα: Έχω να σου πω το εξής για τις σκέψεις σου: Εκείνος είπε: μίλα μου δάσκάλε. Κάποιος, του είπε, δάνεισε χρήματα σε δύο ανθρώπους, στον πρώτο πεντακόσια δηνάρια και στον δεύτερο πενήντα. Όταν έπρεπε να τα επιστρέψουν αυτοί δεν είχαν και ο δανειστής τους τα χάρισε. Και ρωτά το Σίμωνα: ποιος από τους δυο θα χρωστάει μεγαλύτερη χάρη στον δανειστή; Ο Σίμων απάντησε: αυτός που του χαρίστηκε το μεγαλύτερο ποσό. Σωστά απάντησες του είπε ο Ιησούς. Για κοίταξε αυτή τη γυναίκα. Εγώ μπήκα στο σπίτι σου και δεν μου έπλυνες τα πόδια με νερό, όμως εκείνη μου τα έπλυνε με τα δάκρυά της και τα σκούπισε με τα μαλλιά της. Χαιρετισμό δε μου έδωκες, όμως αυτή δε σταμάτησε στιγμή να μου φιλάει τα πόδια. Με λάδι δεν μου άλειψες το κεφάλι, όμως αυτή με πανάκριβο μύρο μου άλειψε τα πόδια. Δεν αξίζει να της πω: «σου συγχωρούνται οι τόσες πολλές αμαρτίες σου, διότι με αγάπησες τόσο πολύ»; Γυρίζοντας προς τη γυναίκα της είπε: «σου συγχωρούνται οι αμαρτίες σου». Τότε άρχισαν οι συνδαιτυμόνες να διερωτώνται: ποιος είναι αυτός που μπορεί να συγχωρεί αμαρτίες; Ο Χριστός ξαναλέγει στη γυναίκα: «Η πίστη σου σε έσωσε, πήγαινε στο καλό».

        Η γυναίκα αυτή ήταν διαβόητη για την αμαρτωλότητά της. Οι υποκριτές συντοπίτες της την ήθελαν πόρνη, για να ικανοποιεί τις πορνικές τους αμαρτωλές έξεις. Ένα σκεύος αμαρτωλής ηδονής και τίποτε περισσότερο. Στην κοινωνική και θρησκευτική ζωή της πόλεως δεν είχε θέση, ήταν το μίασμα, την οποία έπρεπε να αποφεύγουν. Κάπως έτσι σκέφτηκε και ο Σίμων ο οικοδεσπότης, όταν είδε να μπαίνει στο «καθώς πρέπει» σπίτι του εκείνη και να το «μιαίνει». Πολλώ δε μάλλον να αγγίζει τον υψηλό καλεσμένο του ραβίνο.

    Το σώμα της αμαρτωλής αυτής γυναίκας έχε παραδοθεί εξ’ ολοκλήρου στο βόρβορο της αμαρτίας και της διαφθοράς. Όμως μέσα στα κατάβαθα της ψυχής της σιγόκαιγε αμυδρή φλόγα λυτρώσεως. Ο ψυχικός της κόσμος δεν είχε διαφθαρεί

 ολοκληρωτικά. Η παρουσία του Σωτήρα Χριστού στην πόλη εκείνη λειτούργησε στην καρδιά της ως ισχυρότατος άνεμος, ο οποίος θέριεψε την αδύναμη φλόγα λυτρώσεως και την έκαμε πυρακτωμένο καμίνι, ασυγκράτητη ορμή για μετάνοια και σωτηρία και γι’ αυτό έτρεξε κοντά Του με τον χαρακτηριστικό αυτό τρόπο.

     «Προσέξετε, φιλόχριστοι Χριστιανοί, συμβουλεύει ο ιερός Χρυσόστομος, να νοήσετε και να απολαύσετε την καλή διήγηση της καλής αυτής γυναικός, η οποία έφτασε ως εκεί, χωρίς να την καλέσουν, πλησίασε στο μέρος που βρισκόταν ο Κύριος και εξομολογήθηκε δημόσια, εξ όλης καρδίας, τα κρίματά της, χωρίς να αισχύνη, χωρίς φόβο η αντρειωμένη στην ψυχή. Δε λογάριασε τίποτε, ούτε την ταραχή των υπηρετών, ούτε την κατηγορία και το όνειδος των παρισταμένων».                

     Ο Χριστός, εγκαινίασε μια νέα αντίληψη για τον αμαρτωλό άνθρωπο, εντελώς διάφορη από εκείνη της ιουδαϊκής κοινωνίας. Δεν είναι ο αμαρτωλός άνθρωπος μιασμένος από τη φύση του, αλλά ένας πνευματικά ασθενής, ο οποίος χρειάζεται βοήθεια. Έθεσε ως αντίδοτο της πνευματικής ασθένειας τη μετάνοια, η οποία είναι ο ισχυρότατος εκείνος μοχλός, ο οποίος γκρεμίζει το οικοδόμημα της αμαρτίας και αναγεννά τον άνθρωπο. Δια του Κυρίου μας Ιησού Χριστού παρήλθε ανεπιστρεπτί το καθεστώς του νόμου και της μισθαποδοσίας, και ανέτειλε η εποχή της χάρητος και του ελέους.

      Οι θείοι υμνογράφοι, θέλοντας να τονίσουν το σωτήριο νόημα της μετάνοιας της αμαρτωλής γυναικός, στόλισαν τις ιερές ακολουθίες της Μεγάλης Τετάρτης με μια ποιητική και μουσική πανδαισία ύψιστης αξίας. Η ακολουθία ιδιαίτερα του Όρθρου, σύμφωνα με επιφανείς λειτουργιολόγους, είναι από τις καλλίτερες ποιητικές

συνθέσεις όλων των ακολουθιών του έτους. Τους ύμνους της Μ. Τετάρτης χαρακτηρίζουν οι πλούσιες εικόνες, οι διάλογοι και οι αντιθέσεις. Ο Όρθρος ξεκινάει με το γνωστό «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται…» και ακολουθούν τα υπέροχα καθίσματα «Πόρνη προσήλθε σοι…», «Ιούδας ο δόλιος φιλαργυρίαν ερών…» και το καταπληκτικό «Η πόρνη εν κλαυθμώ ανεβόα, οικτίρμων…». Στο κοντάκιο παρουσιάζεται ο κάθε άνθρωπος αμαρτωλός να βρίσκεται στη θέση της πόρνης. Ο ιερός ποιητής παίρνει τη θέση της και ικετεύει στο Δεσπότη και Λυτρωτή Χριστό να τον ελεήσει, «Υπέρ την πόρνην αγαθέ, ανομήσας, δακρύων όμβρους (όπως εκείνη) ουδαμώς σοι προσήξα, αλλά σιγή δεόμενος προσπίπτω σοι, πόθω ασπαζόμενος τους αχράντους σου πόδας, όπως μοι την άφεσιν, ως Δεσπότης, παράσχης των οφλημάτων, κράζοντι, Σωτήρ, εκ του βορβόρου των έργων μου ρύσαι με». Εξαίσιες ποιητικές συνθέσεις έργα του αγίου Κοσμά του Μελωδού, είναι τα τροπάρια των στιχηρών των αίνων. «Σε τον της Παρθένου Υιόν πόρνη επιγνούσα Θεόν…», «Το πολυτίμητον μύρον η πόρνη έμιξε μετά δακρύων…», «Ότε η αμαρτωλός προσέφερε το μύρον…», «Ω της Ιούδα αθλιότητος! Εθεώρει την πόρνην φιλούσαν τα ίχνη και εκέπτετο δόλω της προδοσίας το φίλημα…». Στα υπέροχα αυτά τροπάρια γίνεται αριστοτεχνική αντίθεση μεταξύ της μετανοούσας γυναικός και του μελλοντικού προδότη μαθητή Ιούδα. Ο ιερός ποιητής εξαίρει την μετάνοια της πόρνης και στηλιτεύει την προδοσία του μαθητή. Τα τροπάρια των αποστίχων είναι και αυτά καταπληκτικές  ποιητικές συνθέσεις και είναι έργα του Βυζαντίου του Μελωδού. «Σήμερον ο Χριστός παραγίνεται εν τη οικία του Φαρισαίου…», «Ήπλωσεν η πόρνη τα τρίχας σοι τω Δεσπότη, ήπλωσεν ο Ιούδας τας χείρας τοις παρανόμοις…», «Προσήλθε γυνή δυσώδης και βεβορβορωμένη…». Στο τέλος ψάλλεται ένα από τα κορυφαία ποιήματα όχι μόνο της Εκκλησίας μας, αλλά και γενικότερα της παγκοσμίου λογοτεχνίας. Πρόκειται για το γνωστότατο δοξαστικό «Κύριε η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα γυνή…», το γνωστό τροπάριο της Κασσιανής, της μεγάλης αυτής βυζαντινής ποιήτριας, την οποία μερικοί αμαθείς την

ταυτίζουν με την πόρνη, που αναφέρεται στον περίφημο ύμνο της. Κανενός η ψυχή δεν μένει ασυγκίνητη στο άκουσμά του.

       Η αφιέρωση της ημέρας αυτής στην μακάρια πρώην πόρνη γυναίκα έγινε σκόπιμα από τους αγίους Πατέρες. Η μορφή της προβάλλει ως φωτεινό ορόσημο καταμεσής στην οδοιπορία προς το Θείο Πάθος για να δείξει και σε μας πως αν δεν συντριβούμε, σαν και εκείνη, και δεν δείξουμε έμπρακτη μετάνοια, δεν μπορούμε να ακολουθήσουμε το Χριστό στο Πάθος και την Ανάσταση. Η αγία μας Εκκλησία θέσπισε τη μετάνοια ως ύψιστη δωρεά η οποία ανανεώνει την ουρανοδρόμο πορεία μας προς το Χριστό και την τελείωσή μας. Καλός χριστιανός δεν είναι εκείνος, ο οποίος γεμάτο κομπασμό και εγωιστική αυτάρκεια, ισχυρίζεται ότι έφτασε σε επίπεδο αγιότητας και δεν χρειάζεται πια άλλο αγώνα, αλλά ο διατελών σε διαρκή μετάνοια.  

«ΤΗ ΜΥΣΤΙΚΗ ΕΝ ΦΟΒΩ ΤΡΑΠΕΖΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΑΝΤΕΣ ΠΑΝΤΕΣ»

(Θεολογικό σχόλιο στο περιεχόμενο και το νόημα της Μεγάλης Πέμπτης)

      «Τη Αγία και Μεγάλη Πέμπτη οι τα πάντα καλώς διαταξάμενοι θείοι Πατέρες, αλληλοδιαδόχως εκ τε των θείων Αποστόλων και των ιερών Ευαγγελίων παραδεδώκασιν ημίν τέσσερά τινα εορτάζειν΄ τον ιερόν Νιπτήρα, τον Μυστικόν Δείπνον (δηλαδή την παράδοσιν των καθ’ ημάς  φρικτών Μυστηρίων), την υπερφυά Προσευχήν και την Προδοσίαν αυτήν».  

      Αυτό είναι το συναξάρι της Μεγάλης Πέμπτης. Η αγία μας Εκκλησία τιμά την  αγία αυτή ημέρα όσα έλαβαν χώρα στο υπερώο της Ιερουσαλήμ και όσα ακολούθησαν μετά το Μυστικό Δείπνο.

       Το Θείο Δράμα οδεύει προς την ολοκλήρωσή του. Ο εκουσίως και αδίκως Παθών για τη δική μας σωτηρία Κύριος γνωρίζει ότι έφτασε το τέλος της επί γης παρουσίας Του. Η προδοσία του αγνώμονα μαθητή, η σύλληψη, οι εξευτελισμοί, το ψευδοδικαστήριο, η καταδίκη και ο σταυρικός θάνατος είναι θέμα ωρών. Ως άνθρωπος αισθανόταν το δια της θυσίας Του βαρύ φορτίο της απολυτρώσεως του ανθρωπίνου γένους και γι’ αυτό αγωνιούσε υπερβαλλόντως. Δεν τον ενδιέφερε το δικό Του μαρτύριο και ο θάνατος, αλλά η συνέχιση του σωτηριώδους έργου Του.

       Γι’ αυτό λοιπόν αφιέρωσε το βράδυ της προπαραμονής του επικείμενου ιουδαϊκού Πάσχα και παραμονή της δικής Του σταυρικής θανής στους αγαπημένους Του μαθητές. «Επιθυμία επεθύμησα τούτο το πάσχα φαγείν μεθ΄ υμών προ του με παθείν» (Λουκ.22,15) τους είπε. Ήθελε να φάγει για τελευταία φορά μαζί τους. Μα το σπουδαιότερο να τους αφήσει τις τελευταίες παρακαταθήκες Του και πάνω απ’ όλα να τελέσει τον Μυστικό Δείπνο, να παραδώσει την υπερφυά Θεία Ευχαριστία, η οποία θα τελείται στο διηνεκές, ως η αέναη πραγματική παρουσία Του στην Εκκλησία.

        Στο υπερώο της Ιερουσαλήμ μέσα σε ατμόσφαιρα έντονης συγκινήσεως και σε ένδειξη πραγματικής και άδολης αγάπης, έσκυψε ως δούλος ο Κύριος και έπλυνε τα πόδια των μαθητών Του. Με την πράξη Του αυτή ήθελε να διδάξει έμπρακτα το πρωταρχικό χρέος της αλληλοδιακονίας των ανθρώπων. «Ο μείζων εν υμίν γινέσθω ως ο νεώτερος, και ο ηγούμενος ως ο διακονών» (Λουκ.22:25), άφησε ως ύψιστη εντολή για τις κατοπινές ανθρώπινες γενεές.

       Κατόπιν κάθισαν στο τραπέζι του δείπνου. Ο Κύριος θέλησε κατ’ αρχήν να ξεκαθαρίσει την υπόθεση του προδότη μαθητή. Δεν ήταν δυνατόν να καθίσει ο άνομος εκείνος μαζί τους στην παράδοση του φρικτού Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας, πολλώ δε μάλλον να κοινωνήσει σε αυτό. Λέγει λοιπόν «Εις εξ’ υμών παραδώσει με, ο εσθίων μετ’ εμού» (Μάρκ.14,18, Ιωάν.13,22). Τα λόγια αυτά

 έφεραν αναστάτωση στους μαθητές. Δεν περίμεναν να ακούσουν τέτοια φοβερή αγγελία και  άρχισαν να διερωτώνται: ποιος άραγε είναι αυτός; Ο αγαπημένος μαθητής Ιωάννης πέφτοντας στον τράχηλο του Διδασκάλου ρώτησε εξ’ ονόματος όλων: «Κύριε τις εστιν»; και ο Κύριος απάντησε: «Εκείνος εστιν ω εγώ βάψας το ψωμίον επιδώσω» (Ιωάν.13,26). Και βουτώντας τεμάχιο άρτου στο φαγητό το έδωσε στον Ιούδα. Αυτός το έφαγε και ταυτόχρονα «εισήλθεν εις εκείνον ο Σατανάς» (Ιωάν.13,27). Ο Ιησούς του είπε: «ό ποιείς, ποίησον τάχιον» (Ιωάν.13,27). Ο προδότης μαθητής έφυγε βιαστικά, απομακρυνθείς για πάντα από τη χορεία των μαθητών και από την κοινωνία του Θείου Διδασκάλου. «Ην δε νύξ» προσθέτει ο Ιωάννης. «Νυξ πραγματική, τονίζει σύγχρονος συγγραφέας, αλλά και νυξ πνευματική εν τη ψυχή του Ιούδα, εν η το φως του θείου Πνεύματος δια παντός εσβέσθη»!

        Μετά από αυτό ο Κύριος προέβη στη σύσταση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας. Έλαβε άρτο και αφού ευχαρίστησε έκοψε αυτόν σε τεμάχια και έδωκε

στους μαθητές του λέγοντας: «Λάβετε, φάγετε, τούτο εστι το σώμα μου», το αληθινό το πραγματικό, «το υπέρ υμών διδόμενον» (Λουκ.22,19). Ύστερα πήρε το ποτήριο της ευλογίας, που ήταν γεμάτο με οίνο, και αφού ανέπεμψε ευχαριστήριο δέηση στο Θεό Πατέρα έδωκε στους μαθητές Του λέγοντας: «Πίετε εξ αυτού πάντες΄ τούτο γαρ εστι το αίμα μου, το της Καινής Διαθήκης, το περί πολλών εκχυνόμενον εις άφεσιν  αμαρτιών» (Ματθ.26,28, Μάρκ.14,24).

      Αφού κοινώνησαν όλοι και έφαγαν, ο Κύριος μίλησε και απεύθυνε την τελευταία αποχαιρετιστήρια ομιλία Του στους μαθητές Του. Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης διασώζει στο Ευαγγέλιό Του ολόκληρη αυτή την εκτενή ομιλία στα κεφάλαια 13-16. Ο τρόπος της ομιλίας προδίδει στον Κύριο δραματική έκφραση. Ως άνθρωπος μπροστά στο

μαρτύριο, το οποίο γνωρίζει ως Θεός αγωνιά και λυπάται. Αρχίζει με το «Νυν εδοξάσθη ο υιός του ανθρώπου και ο Θεός εδοξάσθη εν αυτώ» (Ιωάν.13,31). Τα παθήματα που θα ακολουθήσουν και η ταπείνωση θα είναι η δόξα του Υιού και συνάμα αυτή θα είναι η δόξα του Πατέρα. Οι αλήθειες και οι ηθικές ιδέες της ομιλίας την καθιστούν πραγματικά μοναδική. Η τρυφερότητα προς τους μαθητές Του είναι έκδηλη, τους αποκαλεί «τεκνία». Κύριο χαρακτηριστικό της ομιλίας είναι η προτροπή για ενότητα και αγάπη μεταξύ των μαθητών και κατ’ επέκταση όλων των ανθρώπων. «Εντολήν καινήν δίδωμι υμίν ίνα αγαπάτε αλλήλους» (Ιωάν.13,3) και «Ειρήνην αφίημι υμίν, ειρήνην την εμήν δίδωμι υμίν» (Ιωάν.14,27).

      Μετά ακολούθησε η περίφημη αρχιερατική προσευχή του Κυρίου. Προσεύχεται στον Ουράνιο Πατέρα για την ενότητα των μαθητών Του. Δεν εύχεται να τους άρει ο Θεός Πατέρας από τον κόσμο, αλλά να τους διαφυλάξει από τον πονηρό και τα έργα του.

       Αφού περατώθηκε και η προσευχή η νύχτα είχε προχωρήσει αρκετά. Ο Ιησούς πήρε τους μαθητές Του και πήγε στο Όρος των Ελαιών, σε ένα πραγματικά ειδυλλιακό και ήσυχο τόπο, λίγο έξω από τη μεγάλη πόλη.  Εκεί υπήρχε κήπος στον οποίο μπήκε με τους μαθητές Του για να προσευχηθεί (Ιωάν.18,1). Να μείνει μόνος «ενώπιος ενωπίω» με τον Ουράνιο Πατέρα και να αντλήσει δύναμη για τη μεγάλη δοκιμασία, που Τον περίμενε. Ο τρόπος της προσευχής ήταν δραματικός. Ως άνθρωπος αγωνιούσε για το επερχόμενο πάθος. «Περίλυπός εστιν η ψυχή μου έως θανάτου» (Ματθ.26,38) είπε στους μαθητές Του. «Παρελθέτω απ’ εμού το ποτήριον τούτο» (Ματθ.26,39) παρακαλούσε τον Πατέρα και «εγένετο δε ο ιδρώς αυτού ωσεί θρόμβοι αίματος καταβαίνοντος επί την γην» (Λουκ.22:45). Μάταια προσπαθούσε να νικήσει τη νωθρότητα των μαθητών Του, οι οποίοι δε μπορούσαν να κατανοήσουν την κρισιμότητα των δραματικών εκείνων στιγμών, και έπεφταν σε βαθύ ύπνο.  

       Κάποια στιγμή ακούστηκαν φωνές και θόρυβος πολύς. Έφτασαν οι στρατιώτες με οδηγό τον Ιούδα για να συλλάβουν τον Ιησού. Χαρακτηριστικό σύνθημα ο ασπασμός του Διδασκάλου από τον Προδότη (Λουκ.22,48). Ο Πέτρος χρησιμοποιεί βία, κόβει το αφτί του στρατιώτη Μάλχου (Ιωάν.18,11). Παρ’ όλα αυτά η σύλληψη πραγματοποιείται. Ο Κύριος δέσμιος οδηγείται σε ολονύκτιες ψεύτικες δίκες για να καταδικαστεί και να σταυρωθεί.

       Τα γεγονότα που έλαβαν χώρα τη Μεγάλη Πέμπτη έχουν τεράστια σωτηριολογική σημασία για μας. Πρώτ’ απ’ όλα η εκούσια πορεία του Κυρίου προς το Πάθος φανερώνει την άμετρη θεία ευσπλαχνία και αγάπη για τον πεσόντα άνθρωπο. Η ολοκληρωτική νίκη της αμαρτίας, της φθοράς και του θανάτου μπορούσε να πραγματοποιηθεί μόνο με τον σταυρικό θάνατο του αναμάρτητου Χριστού. Μόνο το τίμιο αίμα του Μεγάλου Αθώου μπορούσε να καθαρίσει κάθε ρύπο αμαρτίας σε όλους τους ανθρώπους όλων των εποχών. Μόνο αυτό μπορούσε να φέρει την καταλλαγή και την ισορροπία, που είχε διαταράξει σοβαρά το κακό και η αμαρτία.      Υπέροχο πραγματικά είναι και το υμνολογικό περιεχόμενο της αγίας αυτής ημέρας. Δημοφιλές είναι το αρκτικό τροπάριο «Ότε οι ένδοξοι μαθηταί…», μέσω του οποίου παροτρύνονται οι πιστοί να αποφύγουν τα πάθη του προδότη Ιούδα. Επίσης ο κανόνας, ποίημα του  Κοσμά του  μοναχού αποτελεί ένα κορυφαίο ποίημα της Εκκλησίας μας. Στο κοντάκιο «Τον άρτον λαβών εις χείρας ο προδότης…» ποίημα του περιφήμου Ρωμανού, αποτυπώνεται με ακρίβεια η δολιότητα και η αθλιότητα του Ιούδα. Ο Οίκος, ποίημα του Συμεών του Υμνογράφου, καλεί τους πιστούς να μιμηθούν τους μαθητές του Χριστού και να προσέλθουν στην πνευματική τράπεζα «καθαραίς ταις ψυχαίς», να ζήσουν το μυστήριο της απολύτρωσης. Εκπληκτικά τροπάρια είναι τα στιχηρά των Αίνων «Συντρέχει λοιπόν το συνέδριον των Ιουδαίων…» ποίημα Κοσμά του μοναχού, «Ιούδας ο παράνομος ο βάψας εν τω δείπνω την χείρα…», «Ιούδας ο προδότης δόλιος ων…» κλπ., ποιήματα Ιωάννου του μοναχού, ιστορούν την προδοσία του αγνώμονα μαθητή. Υπέροχο είναι ακόμα και το δοξαστικό «Ον εκήρυξεν Αμνόν Ησαίας έρχεται επί σφαγήν εκούσιον…».  Καταπληκτικά είναι επίσης και τα απόστιχα τροπάρια, ποιήματα του πατριάρχου Μεθοδίου, «Σήμερον το κατά του Χριστού πονηρόν συνήχθη συνέδριον…», «Σήμερον ο Ιούδας το της φιλοπτωχείας κρύπτει προσωπείον…», και « Μηδείς, ω πιστοί, του δεσποτικού δείπνου αμύητος…», παρουσιάζουν κατά τρόπο ποιητικότατο την σύλληψη και την ψευδοδίκη του Κυρίου. Θαυμαστό είναι ακόμα και το δοξαστικό των αποστίχων «Μυσταγωγών σου Κύριε…» με το οποίο καλούνται οι μαθητές Του από Αυτόν  να γίνουν διάκονοι των ανθρώπων, όπως Εκείνος.      

       Αυτή η Μεγάλη Θυσία μπορεί να έχει πρακτικά αποτελέσματα στην Εκκλησία, μέσω της Θείας Ευχαριστίας, την οποία παρέδωσε ο Κύριος τη σημερινή ημέρα στους μαθητές Του και μέσω αυτών στην Εκκλησία. Η απολυτρωτική Θυσία του Σταυρού συνεχίζεται στο διηνεκές στις άγιες Τράπεζες των ναών, ως την κυριότερη αγιαστική πράξη της Εκκλησίας μας. Ο Κύριος είναι παρών στην Εκκλησία Του μέσω του ιερού Μυστηρίου τη Θείας Ευχαριστίας. Εμείς γινόμαστε οργανικά, πραγματικά, μέλη του μυστικού Του Σώματος με την Κοινωνία του αγίου Σώματός Του. Έτσι συντελείται η σωτηρία μας.

St Matthew Passion - Matthäus-Passion BWV 244 | (Complete) (Full Concert...

«Τα κατά Ματθαίον Πάθη» του Μητροπολίτη Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνα

Ο… ΕΛΠΙΔΟΦΟΡΟΣ ΤΗΣ ΡΩΣΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
Η μαρτυρία πίστης στην Ορθοδοξία, καθημερινή. Η ποιμαντική δράση του, συνεχής και αποδοτική. Η σταθερότητα στις απόψεις του για Χριστό και Εκκλησία, αλλά και οι πνευματικοί του αγώνες σε εποχές αμφισβήτησης της χριστιανικής ιδιοπροσωπίας, έχουν φέρει τον Μητροπολίτη Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνα Αλφέγιεφ στην κορυφή των ορθόδοξων επάλξεων.

Ο, κατά τους γνωρίζοντες περί σλαβικής Ορθοδοξίας, νούμερο δύο του Πατριαρχείου Μόσχας Μητροπολίτης Ιλαρίωνας, βρέθηκε στην Αθήνα, όπου εν όψει της Μεγάλης Εβδομάδας, παρουσιάστηκε το Ορατόριο που με κατάνυξη συνέθεσε. Τίτλος του; «Τα κατά Ματθαίον Πάθη».
Με μυστηριακή προσέγγιση που ταιριάζει κατάλληλα με την ταυτότητα του πιστού της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, «μυσταγώγησε» τους θεατές στην… αιωνιότητα του Θείου Πάθους, «ανοίγοντάς» τους, παράλληλα, διαύλους επικοινωνίας με τα μηνύματα και την αποστολή του Θεανθρώπου.
«Αισθανθήκαμε ουκ ολίγες φορές ότι συνομιλήσαμε ιεροκρυφίως με το Δημιουργό», είπε αμέσως μετά την εκδήλωση, Αρχιμανδρίτης της Αρχιεπισκοπής Αθηνών. «Το Ορατόριο του Μητροπολίτη Βολοκολάμσκ λειτούργησε ως Ζωοδόχος Πηγή «εξαγνίζοντάς» μας μέσω των Παθών του Κυρίου.
Η υποβλητική μουσική και η δια-δραστική απόδοση των δρώμενων, «γεφύρωσαν» στιγμιαία το χρόνο, μεταφέροντας τα εκκλησιαστικά γεγονότα με απολύτως ορθόδοξο υπερβατικό τρόπο στον πιστό – θεατή, ανακαινίζοντας το Θεϊκό κατ’ Εικόνα», δήλωνε με θαυμασμό Μητροπολίτης από τη Βόρειο Ελλάδα.

Ο ίδιος ο Μητροπολίτης Ιλαρίωνας δεχόταν ταπεινά τα ενθουσιώδη συγχαρητήρια όσων έδωσαν το «παρών». Απέφυγε τις μεγαλοστομίες, εκφράζοντας, λίγο αργότερα, σ’ έναν πυρήνα Θεολόγων και κληρικών, την ικανοποίησή του για την ανταπόκριση του ακροατηρίου και τη βαθιά του αφοσίωση στην Ορθοδοξία.
«Ο ορθόδοξος τρόπος ζωής είναι σε τροχιά αναγέννησης στη Ρωσία και αντίδοτο στην όποια δυσκολία», ακούστηκε να λέει, ενώ δεν παρέλειψε να σχολιάσει και τον πόλεμο σκοτεινών κύκλων κατά του Χριστιανισμού, ειδικότερα στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο.
Αξιοσημείωτο είναι πως ο συγκεκριμένος Ιεράρχης προβάλλει από τους υπέρμαχους της επαναφοράς των Θρησκευτικών ως υποχρεωτικού μαθήματος στη ρωσική μέση εκπαίδευση, την ώρα που στη Δυτική Ευρώπη και στην Ελλάδα «προοδευτικοί» φωστήρες λυσσομανάνε κατά του εξοστρακισμού τους από τα σχολεία.
Το γνωσιολογικό του υπόβαθρο, η μαχητικότητα και οι τεκμηριωμένες θέσεις του απέναντι στις προκλήσεις των καιρών, εκτιμήθηκαν δεόντως από την ηγετική ομάδα του Πατριαρχείου Μόσχας «προβιβάζοντας» τον Μητροπολίτη Ιλαρίωνα στο άτυπο αξίωμα του υπουργού Εξωτερικών της Ρωσικής Εκκλησίας, πόστο το οποίο κατείχε μέχρι την ανάρρησή του στον Ορθόδοξο Θρόνο της Μόσχας, ο νυν Πατριάρχης Κύριλλος.
Κοινωνός της πνευματικής κληρονομιάς της Ανατολικής Ορθόδοξης Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ευρύτερα γνωστός ως «Βυζάντιο», ο κ. Ιλαρίωνας καταθέτει βιώματα της ορθόδοξης διακονίας του, τους πνευματικούς του στοχασμούς και τις εκκλησιαστικές – χριστιανικές του αναζητήσεις, απέναντι στο σύγχρονο ποίμνιο και την κοινωνία, στο πολυεπίπεδο βιβλίο του, το οποίο τιτλοφορείται: «Το μυστήριο της πίστης – εισαγωγή στην Ορθόδοξη Θεολογία».
Ένα βιβλίο που για αρκετούς κληρικούς αποτελεί το «κλειδί» μίας Ορθόδοξης Θεολογίας του Μέλλοντος, στοχεύοντας σε επίκαιρα θέματα των ημερών μας, όπως αυτό της ηλεκτρονικής κάρτας του Πολίτη. «Το έργο του Μητροπολίτη Ιλαρίωνα αποτελεί πολύτιμη και επίκαιρη συμβολή στη Θεολογική Γραμματεία».
Είναι γραμμένο σε γλώσσα απλή, ζωντανή, μέσα από την εμπειρία και τη ζωή της Ορθόδοξης Παράδοσης», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Πρωτοπρεσβύτερος Μπορίς Μπομπρίνσκοϊ, Πρύτανης του Ορθόδοξου Θεολογικού Ινστιτούτου του Αγ. Σεργίου, στο Παρίσι.
«Είμαι πεπεισμένος ότι το βιβλίο θα αποδειχθεί μία πολύτιμη συμβολή στη διδασκαλία της Εκκλησίας μας, στη Λειτουργία και την Προσευχή της και μπορώ να ελπίζω στο πνευματικό μέλλον της.
Με αυτό το βιβλίο, ο κάθε γνήσιος Χριστιανός – για να εκφραστώ με τα λόγια του Αγίου Ιγνατίου – θα μπορέσει να μάθει καθετί απαραίτητο στο πεδίο της πίστης», δηλώνει με σιγουριά ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, Δημήτριος Ομπολένσκι.
«Είναι ένα πόνημα προσαρμοσμένο για τον πιο απλό αναγνώστη, ορθόδοξο ή μη, ακόμη και άθεο και τον εισάγει στην καρδιά της ορθοδόξου ζωής! Συνάμα, αποτελεί απαραίτητο ανάγνωσμα για κάθε σπουδαστή Θεολογίας», σημειώνει ο Νικόλαος Λόσσκι, καθηγητής του Θεολογικού Ινστιτούτου του Αγ. Σεργίου.
Το προφίλ του Μητροπολίτη Ιλαρίωνα
Ποιος, όμως, είναι ο Μητροπολίτης Ιλαρίων Αλφέγιεφ, ο οποίος σε μικρή – εκκλησιαστική – ηλικία βρέθηκε στο επίκεντρο των γεγονότων. Κατά πολλούς, ο πολλά υποσχόμενος Αρχιερέας θεωρείται επίλεκτο μέλος της ομάδας – αναβίωσης της «Τρίτης Ρώμης», που έχει επικεφαλής τον Πατριάρχη Μόσχας, Κύριλλο.
Δεν είναι τυχαίο που εκκλησιαστικοί κύκλοι τον χαρακτηρίζουν ως αντίπαλον δέος, του νεοφώτιστου Μητροπολίτη Προύσσης, Ελπιδοφόρου, υψηλόβαθμου στελέχους του Οικουμενικού Πατριαρχείου – Νέας Ρώμης. «Ο μεν πρώτος εκφράζει την κυριαρχική τάση της σλαβικής Ορθοδοξίας για την ηγεσία των απανταχού ορθοδόξων, με σημείο αναφοράς τους Πατέρες της Εκκλησίας.
Ο δε δεύτερος, αντιπροσωπεύει με τον πιο εύγλωττο τρόπο το Φανάρι, ως ηγέτιδα δύναμη, όχι μόνο της ελληνόφωνης Ορθοδοξίας, έχοντας τη διάθεση του εκσυγχρονισμού του λόγου της σε παγκόσμιο γίγνεσθαι», επισημαίνουν οι ίδιοι κύκλοι, προσθέτοντας με νόημα: «Ίσως δεν είναι μακριά η ημέρα που ο Μητροπολίτης Ιλαρίων και ο Μητροπολίτης Ελπιδοφόρος θα διασταυρώσουν την πνευματική τους ρομφαία».
Πάντως, ο γεννημένος το 1966 Μητροπολίτης Ιλαρίων δε σταμάτησε ποτέ να καλλιεργεί τα «τάλαντα» που η Αγία Τριάδα του… εμπιστεύεται. Ανάμεσα στα άλλα, σπούδασε βιολί, πιάνο και σύνθεση στην ΜουσικήΣχολή Enessins (1972–82) και στο κρατικό Ωδείο της Μόσχας (1983-86).
Το 1989 αποφοίτησε από το Θεολογικό Σεμινάριο της Μόσχας και το 1991 από τη Θεολογική Ακαδημία της ίδιας πόλης. Από το 1991 έως το 1993 δίδαξε στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση της πατρίδας του.
Το 1995 ολοκλήρωσε τη διδακτορική του διατριβή πάνω στο έργο του Συμεών του Νέου Θεολόγου, στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, με επιβλέποντα καθηγητή τον Κάλλιστο Ware.
Είναι, επίσης, κάτοχος διδακτορικού διπλώματος και από το Ινστιτούτο Ορθόδοξης Θεολογίας του Αγίου Σεργίου (Παρίσι).
Η διοικητική του ανέλιξη
Κρίκο – κρίκο, ο Μητροπολίτης Ιλαρίων «έχτισε» μία στέρεη βάση στη διοικητική πυραμίδα της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, αναλαμβάνοντας κομβικά χαρτοφυλάκια. Από το 1995 μέχρι το 2001 υπηρέτησε ως Γραμματέας του Τμήματος Διαχριστιανικών Υποθέσεων του Γραφείου Εξωτερικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας.
Το 2001 εξελέγη βοηθός Επίσκοπος και διηκόνησε την Αρχιεπισκοπή Σουρόζ, στην Μεγάλη Βρετανία, έως το 2002, οπότε και τοποθετήθηκε επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ταυτόχρονα, το 2003, του ανατέθηκε και η Επισκοπή Βιέννης και Αυστρίας.
Το 2009 πήρε τον τίτλο του Επισκόπου Βολοκολάμσκ και την ίδια χρονιά αναβιβάστηκε σε Μητροπολίτη.
Ο Μητροπολίτης Ιλαρίων είναι συγγραφέας πολλών βιβλίων, που έχουν μεταφραστεί σε Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά, Ιταλικά, Σερβικά και Ελληνικά, καθώς και 700 περίπου δημοσιευμάτων. Πρόσφατα, κυκλοφόρησε στα Ελληνικά το βιβλίο του «Το μυστήριο της Πίστης».
Πολυσχιδής προσωπικότητα, έχει συνθέσει μία σειρά μουσικών έργων: «Η Θεία Λειτουργία για Χορωδία» (2006), η «Αγρυπνία» για σόλο φωνές και χορωδία (2006), «Κατά Ματθαίον Πάθη» για ορχήστρα, σόλο φωνές και χορωδία (2006), «Ορατόριο των Χριστουγέννων» για ορχήστρα, σόλο φωνές και χορωδία (2007), «Μεμέντο» για ορχήστρα (2008) και «Ωδή των αναβαθμών», συμφωνία για ορχήστρα και χορωδία (2007).
ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΓΕΩΡΓΟΥΣΗΣ

Τα κατά Ματθαίον Πάθη του Μπαχ

Το έργο «Τα κατά Ματθαίον Πάθη» του Μπαχ είναι ένα ορατόριο σε «λιμπρέτο» του Πικάντερ, και αντιπροσωπεύει ένα έργο θεμέλιο της κλασσικής μουσικής, η εκτέλεση του οποίου διαρκεί 2 ώρες και 45’. Παίχτηκε για πρώτη φορά την Μεγάλη Παρασκευή  του 1729 στην εκκλησία του Αγίου Θωμά στη Λειψία όπου ο Μπαχ ήταν κάντορας από το 1723 μέχρι το θάνατό του το 1750. Το έργο έχει μια ασυνήθιστη ιδιαιτερότητα: ο Μπαχ το συνέθεσε έχοντας υπ’όψη του την ακριβή αρχιτεκτονική του χώρου άρα την ακουστική δυνατότητά του. Η εκκλησία περιλαμβάνει δυο αντικριστά εκκλησιαστικά όργανα, το ένα πάνω από την είσοδό της και το άλλο πίσω από την χορωδία. Έτσι ο Μπαχ τοποθέτησε διπλή ορχήστρα και διπλή χορωδία, με το ακροατήριο στη μέση σε στερεοφωνική θέση.

Πάτερ, άφες αυτοίς· ου γάρ οίδασι τι ποιούσι»!..

«Πάτερ, άφες αυτοίς· ου γάρ οίδασι τι ποιούσι»!..

Σήμερα που ολόκληρος ο ορθόδοξος ελληνικός λαός ακολουθεί μετά φανών και λαμπάδων τον Επιτάφιο του Κυρίου, ας προβληματιστούμε όλοι μας πού πάει ο τόπος και ας θυμηθούμε τις δύο τελευταίες λέξεις που είπε ο Ιησούς πάνω στον Σταυρό: «Διψώ» και «Τετέλεσται»!.. Τι περίεργο!.. Και οι δύο λέξεις ήσαν ελληνικές!...

ΜΕΓΑΛΗ Παρασκευή σήμερα!.. Οι καμπάνες όλων των ορθοδόξων χριστιανικών ναών ηχούν πένθιμα, ενώ πλήθος λαού συρρέει από το πρωί στις εκκλησίες για να στολίσει τον Επιτάφιο!.. Κάπου εκεί, μέσα στη θλίψη και την όλη μελαγχολική ατμόσφαιρα ακούγεται η φωνή του ιερέα να αναγιγνώσκει δακρύβρεκτος το ευαγγέλιο και να λέει: 

«…Μετά τούτο ειδώς ο Ιησούς ότι πάντα ήδη τετέλεσται, ίνα τελειωθή η γραφή, λέγει· Διψώ. σκεύος ούν έκειτο όξους μεστόν· οι δε πλήσαντες σπόγγον όξους και υσσώπω περιθέντες προσήνεγκαν αυτού τώ στόματι. ότε ούν έλαβε το όξος ο Ιησούς είπε· Τετέλεσται, και κλίνας την κεφαλήν παρέδωκε το πνεύμα.» 

Το καταλαβαίνω… Σήμερα η μέρα δεν προσφέρεται για καμία άλλη ανάλυση (πολιτική ή μη), παρά μονάχα στην μεγάλη σιωπή. Την βαθιά περισυλλογή και την άκρα ταπείνωση. 

«.. ήν δε ωσεί ώρα έκτη και σκότος εγένετο εφ' όλην την γην έως ώρας ενάτης, τού ηλίου εκλειπόντος, και εσχίσθη το καταπέτασμα τού ναού μέσον· και φωνήσας φωνή μεγάλη ο Ιησούς είπε· Πάτερ, εις χείράς σου παρατίθεμαι το πνεύμά μου· και ταύτα ειπών εξέπνευσεν…»

Σήμερα η μέρα δεν είναι ημέρα της χαράς. Είναι μέρα της βαθιάς μελαγχολίας. Και το βλέπουμε όλοι στα πρόσωπα των πιστών χριστιανών, που πηγαίνουν όλοι μαζί ν’ ακουμπήσουν ευλαβικά ένα λουλουδάκι πάνω στον Επιτάφιο του Κυρίου!.. Θα μας επιτρέψει, όμως, ο καλόπιστος αναγνώστης και η φίλη αναγνώστρια να καταθέσουμε τον δικό μας προβληματισμό για την άδικη επίθεση που δέχεται η Εκκλησία μας από ορισμένους οι οποίοι βάλλουν κατά του προσώπου του Ιησού, όταν ο ίδιος με τη θυσία Του πάνω στο Σταυρό έδειξε πόση αγάπη είχε για τον συνάνθρωπό του.

Ακόμη και την ώρα που τον σταύρωναν πάνω στον σταυρό σαν κακούργο και ληστή, αυτός μία κουβέντα ήθελε να πει:«Πάτερ, άφες αυτοίς· ου γάρ οίδασι τι ποιούσι»! Η ανεξικακία σε όλο της το μεγαλείο! Κι όχι μόνο!.. Ακόμη και την ώρα που τον χλεύαζαν όλοι όσοι έβλεπαν τον Χριστό σταυρωμένο , ο Ιησούς δεν είχε κανένα κακό λόγο να πει. Κανένα!.

«Είς δε των κρεμασθέντων κακούργων εβλασφήμει αυτόν λέγων· Ει σύ εί ο Χριστός, σώσον σεαυτόν και ημάς. Αποκριθείς δε ο έτερος επετίμα αυτώ λέγων· Ουδέ φοβή σύ τον Θεόν, ότι εν τώ αυτώ κρίματι εί; και ημείς μέν δικαίως· άξια γάρ ών επράξαμεν απολαμβάνομεν· ούτος δε ουδέν άτοπον έπραξε»!..

Προς τι, λοιπόν, αυτή η άδικη επίθεση στο πρόσωπο ενός ανθρώπου, ακόμη και από Έλληνες, επειδή κάποιοι κύριοι στο παρελθόν, για δικούς λόγους, θέλησαν να εκμεταλλευτούν το όνομά Του και στο όνομα αυτό να διαπράξουν ακόμη και εγκλήματα (Σταυροφορίες, Ιερές Εξετάσεις, κλπ);

Τι φταίνε όλοι οι σημερινοί Έλληνες Ορθόδοξοι Χριστιανοί γιατί κάποιοι κύριοι στο παρελθόν εκκοσμίκευσαν την Εκκλησία και την έκαναν Εξουσία σε άλλες χώρες, που δεν έχουν καμία σχέση με τον Ελληνισμό; Για παράδειγμα, γιατί πρέπει να «απολογούνται» οι Έλληνες Χριστιανοί τι έκαναν οι «χριστιανοί» άλλων φυλών; Με την ίδια λογική θα πρέπει να απολογούνται και οι μουσουλμάνοι της Τουρκίας για τα λάθη των μουσουλμάνων των αραβικών χωρών, οι βουδιστές της Ινδίας για τα λάθη των βουδιστών της μακρινής Ασίας κ.ο.κ. (!!)

Οι Έλληνες αγαπούν και σέβονται τον Ιησού Χριστό!.. Τον λατρεύουν!.. Και ξέρετε γιατί; Διότι αγαπούσε με πάθος τους Έλληνες, για λόγους που εξηγούμε λεπτομερώς στην πληθώρα των βιβλίων που έχουμε γράψει για τον Ελληνισμό και την Ορθοδοξία! Ακόμη και οι τελευταίες λέξεις που είπε στον σταυρό («Διψώ» και «Τετέλεσται») ελληνικές ήσαν!..

Ας κοιτάξουμε, λοιπόν, ως Έλληνες, τα άλλα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε. Και είναι τόσα πολλά, που ο ελληνικός λαός δεν αντέχει την πολυτέλεια μιας νέας διχόνοιας ή ενός νέου εμφυλίου πολέμου. Περνάει ήδη τον δικό του Γολγοθά και σταυρώνεται καθημερινά, με όλα όσα βιώνει από την οικονομική κρίση, ελπίζοντας ότι κάποια στιγμή θα βρει τη δική του λύτρωση. Ας μην τον σταυρώνουμε άλλο. Αρκετά πια!..

Με σεβασμό και τιμή

 ΑΓΓΕΛΟΣ ΠΑΝ. ΣΑΚΚΕΤΟΣ
Μ. Παρασκευή, 13 Απριλίου 2012

Ποιους επισκέπτεται η χάρη του Θεού;

«Ο Θεός δεν φοβήθηκε αλλά ο ίδιος ταπεινώθηκε κι ευλόγησε την ταπείνωση. Εμείς όμως, την φοβόμαστε γιατί το κοσμικό φρόνημα που κυβερνά τη ζωή μας έχει αφαιρέσει από μέσα μας κάθε σεμνότητα και κάθε πίστη.
Αλλά έρχονται κάθε τόσο ώρες δύσκολες στη ζωή του κάθε ανθρώπου, όπου χρειάζεται να ξεκαθαρίσει τη θέση του. Να δείξει με τα έργα του αν πιστεύει απόλυτα στην αλήθεια του Χριστού. Να συναισθανθεί τα σφάλματά του και ν’ αφήσει το βίο του ολόκληρο να μοσκοβολήσει από την ευωδία της ταπεινοφροσύνης.
Το Ευαγγέλιο μας λέγει πως θα υψωθεί μονάχα εκείνος που έχει ταπεινώσει τον εαυτό του. Ο Κύριος του ουρανού και της γης ήρθε στον κόσμο με άκρα ταπείνωση. Κι εμείς που κομπάζουμε πως τον ακολουθούμε, περιφρονούμε τη μεγάλη αυτή αρετή και διστάζουμε να δεχτούμε την ταπείνωση ως κανόνα ζωής. Αλλά η χάρη του Θεού δεν επισκέπτεται παρά μονάχα τους ταπεινούς»…
Ιωάννης Εμμανουήλ

Τριώδιο και ολόκληρη η Σαρακοστή είναι ένα πνευματικό ταξίδι που προορισμός του είναι το Πάσχα

 Το Τριώδιο και ολόκληρη η Σαρακοστή είναι ένα πνευματικό ταξίδι που προορισμός του είναι το Πάσχα

  Νίκος Σαλέπης

Τριώδιο! Μία περίοδος δυστυχώς παρεξηγημένη από τους περισσότερους…

Μία λέξη η οποία ακούγοντας την, φέρνει στο μυαλό μας, το καρναβάλι, την διασκέδαση, το φαγοπότι, το ξεφάντωμα… Μήπως όμως Τριώδιο δεν είναι τίποτε απ΄όλα αυτά;

Μήπως δεν έχουμε πάρει στα σοβαρά αυτήν την Κατανυκτική Εκκλησιαστική περίοδο και νομίζουμε ότι το Τριώδιο και όλη η προ του Πάσχα περίοδος δεν έχει ιδιαίτερη σημασία, και αποτελεί μία ευκαιρία για να εκτονωθούμε, να διασκεδάσουμε, και να γυρίσουμε στην συνέχεια στις διάφορες φροντίδες και ασχολίες μας; Όχι!!
Τριώδιο δεν σημαίνει τίποτε απ΄ όλα αυτά. Το Τριώδιο και ολόκληρη η Σαρακοστή είναι ένα πνευματικό ταξίδι που προορισμός του είναι το Πάσχα η «Εορτή των Εορτών». Και όπως όταν κάποιος ξεκινάει ένα ταξίδι, πρέπει να ξέρει που πηγαίνει, έτσι συμβαίνει και με το Τριώδιο. Είναι το ταξίδι εκείνο που Κυριακή με Κυριακή μας οδηγεί στην νύχτα της Αναστάσεως «την Σωτήριο, τη Φωταυγή, και Λαμπροφόρο».
Ξεκινά λοιπόν σήμερα το πνευματικό ταξίδι του Τριωδίου, και από χθες στον Εσπερινό εμφανίσθηκε στα αναλόγια το Λειτουργικό βιβλίο της Σαρακοστής που λέγεται Τριώδιο. Στο βιβλίο αυτό περιλαμβάνονται όλες οι Ακολουθίες από την σημερινή Κυριακή μέχρι και το Μεγάλο Σαββάτο πριν την τελετή της Ανάστασης. Παράλληλα με τους ύμνους που ψάλλονται από το βιβλίο αυτό, διαβάζονται στους Ναούς και οι σχετικές περικοπές από το Ευαγγέλιο οι οποίες είναι αφιερωμένες στο Θεμελιώδες γεγονός της μετάνοιας και της επιστροφής μας κοντά στον Χριστό κάτι που αποτελεί την ουσία και το νόημα ολόκληρης της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.
Η πρώτη Κυριακή του Τριωδίου αναφέρεται στην Παραβολή του Τελώνου και του Φαρισαίου και τονίζει ότι η ταπείνωση είναι η απαραίτητη ηθική αξία την οποία πρέπει να καλλιεργήσουμε, αφού Εκείνος ο οποίος μας την δίδαξε την εφάρμοσε πρώτος με το παράδειγμα Του, γενόμενος ο ίδιος Άκρα Ταπείνωση επάνω στο ξύλο του Σταυρού. Η δεύτερη Κυριακή του Τριωδίου μας θυμίζει τον Πατέρα Εκείνον που υπακούοντας στο θέλημα του γιου του, του δίνει την περιουσία που του ανήκε, για να την ξοδέψει ασυλλόγιστα και να καταλήξει έρημος, φτωχός, γυμνός και πεινασμένος και να επιζητήσει και πάλι την πατρική στοργή και αγκαλιά. Στο πρόσωπο του Πατέρα διακρίνουμε τον Εύσπλαχνο Θεό, και στο πρόσωπο του ασώτου υιού διακρίνουμε τους εαυτούς μας, οι οποίοι ζητούμε την ελευθερία μας μακριά και έξω από την Εκκλησία και που επαναστατούμε έναντι του Θεού καθημερινά επειδή νοιώθουμε ότι η ζωή μας κοντά Του μας πνίγει και μας υποτιμά.
Ευτυχώς που η αγκαλιά του Εσταυρωμένου Πατέρα μας είναι μόνιμα ανοικτή και μας περιμένει για να μας γιατρέψει τις πληγές που μας προξενεί η αμαρτία και η απομόνωση από Εκείνον. Ενώ στις δύο προηγούμενες Κυριακές μάθαμε ότι πρέπει να ταπεινωθούμε και να επιστρέψουμε στον Θεό, την Κυριακή των Απόκρεω θυμόμαστε την μέλλουσα Κρίση από Την οποία δεν θα μπορέσει να ξεφύγει κανείς. Είναι μία προειδοποίηση η Ευαγγελική Περικοπή της Κυριακής της Αποκριάς για το Δικαστήριο που θα μας δοξάσει η θα μας καταδικάσει. Και φτάνουμε στην Κυριακή της Τυρινής όπου από τα χείλη του Χριστού μας ακούμε ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την εκ μέρους του Θεού συγχώρηση των σφαλμάτων μας, είναι η συγχωριτικότητα που θα δείξουμε απέναντι σε κείνους που έσφαλαν και η επιστροφή στην αγάπη, την ενότητα, στην σύμπνοια,στην αδελφοσύνη,στην αλληλοκατανόηση.
Καταλαβαίνουμε λοιπόν αδελφοί μου, ότι η περίοδος αυτή είναι ένα σχολείο μετάνοιας στο οποίο κάθε Χριστιανός οφείλει να μπαίνει κάθε χρόνο για να καταφέρνει να εμβαθύνει, στην πίστη του, να την επανεκτιμήσει, και ν΄ αλλάξει την ζωή του. Είναι η περίοδος αυτή μία υπέροχη προσκυνηματική πορεία προς τις πηγές της Πίστης μας, είναι μία καινούργια ανακάλυψη του Ορθόδοξου τρόπου ζωής. Η Εκκλησία μας με τις κατανυκτικές ακολουθίες της περιόδου αυτής μας βοηθά στο να ανακαλύψουμε Το νόημα Της.
Εύχομαι όλοι εμείς να καταλάβουμε ότι Τίποτα δεν είναι τόσο όμορφο, τόσο βαθύ, και τόσο πλούσιο σε έμπνευση όσο αυτό που η Εκκλησία μας, μας προσφέρει από σήμερα που μπήκαμε στην Ευλογημένη αυτή περίοδο η οποία ήδη από σήμερα άρχισε να ευωδιάζει το αναστάσιμο άρωμα μέσα από τον Ζωοδόχο Τάφο του Νεκραναστημένου Σωτήρα μας. Αμήν.
πηγη:http://www.agioritikovima.gr

Το πένθος της Μεγάλης Παρασκευής

Κορυφώνεται το Θείο Δράμα - Η Μ.Παρασκευή στο παλιό Ηράκλειο

03.05.2013

Η Μ.Παρασκευή στο παλιό Ηράκλειο
Από νωρίς το πρωί, οι νεαρές κοπέλες του Ηρακλείου κατακλύζουν τον Άγιο Μηνά, τον Άγιο Τίτο, τον Άγιο Δημήτριο, την Αγία Τριάδα, την Αγία Παρασκευή, τον Άγιο Παντελεήμονα, το Πανάνειο Νοσοκομείο και φυσικά τον αρχαιότερο ναό του Ηρακλείου, τον Άγιο Ματθαίο και στολίζουν τους Επιταφίους.
Όπως διαβάζουμε στο βιβλίο του Δ.Σάββα "Λες και ήταν χθες! Μνήμες ... από το παλιό Ηράκλειο", ο Μίνωας Τρουλλινός, αναφερόμενος στις περιφορές των επιταφίων, θυμάται:
"Ήμουνα τότε στη χορωδία του Αγίου Μηνά με το Μηνά Βαρδαβά, τον Κωστή Αντωνακάκη, το Μηνά που δε θυμάμαι το επίθετό του και άλλους, θαρρώ η χορωδία ήταν εννεαμελής. Τη Μεγάλη παρασκευή συναντιόντουσαν όλοι οι επιτάφιοι της πόλης στο Μεϊντάνι, εκεί που ήταν η βαρέλα με τον τροχονόμο. Τότε κατέβαινε ο τροχονόμος, και στη βαρέλα ανέβαινε ο μητροπολίτης Κρήτης Ευγένιος Ψαλιδάκης συνοδευόμενος από τον πρωτοσύγκελό του Δημήτριο Μπουρλάκη, για να ευλογήσουν τους συγκεντρωμένους Επιταφίους.
Εκεί ήταν και ο δήμαρχος Ηρακλείου Γεώργιος Γεωργιάδης, ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου Στυλιανός Γιαμαλάκης και πολλοί άλλοι επίσημοι"...
Ο συμβολισμός της ημέρας
Η Μεγάλη Παρασκευή είναι η πιο θλιβερή μέρα του χρόνου. Ολημερίς χτυπά η καμπάνα πένθιμη. Η ημέρα της Μεγάλης Παρασκευής είναι μια από τις πλέον χαρακτηριστικές του Εκκλησιαστικού έτους, με τις ακολουθίες της, το λειτουργικό και υμνογραφικό πλούτο της.
Σήμερα έχουμε την κορύφωση του θείου δράματος, τελείται η «Ακολουθία των Παθών» και θυμόμαστε και βιώνουμε τα Σωτήρια και

Στολισμός του Επιταφίου στον Άγιο Νικόλαο

φρικτά Πάθη του Χριστού. Το πρωί τελούνται οι εξής ακολουθίες: Ακολουθία των Μεγάλες Ωρών και στις 12.00 το μεσημέρι της Αποκαθηλώσεως, δηλαδή την Ταφή Του Κυρίου από τον Ιωσήφ τον Αριμαθαίας και το Νικόδημο τον Φαρισαίο, μέλος του Μ. Συμβουλίου και κρυφό μαθητή του Κυρίου.
Την Μεγάλη Παρασκευή το βράδυ ψάλλονται τα Εγκώμια και έχουμε την περιφορά του Επιταφίου! Κορυφώνεται το θείο δράμα. Σε κάθε γωνιά της γης, η Ορθοδοξία με κατάνυξη, ευλάβεια και συντριβή, βιώνει τα πάθη του Θεανθρώπου. Οι πιστοί συρρέουν στις εκκλησίες και παρακολουθούν την τελετή της αποκαθήλωσης.
Το βράδυ, από άκρη σε άκρη της γης, οι Έλληνες, οι Ορθόδοξοι, ψάλλουν το «Ω γλυκύ μου έαρ», καθώς το πένθος κορυφώνεται. Κρατώντας αναμμένα κεριά, ακολουθούν τις περιφορές των Επιταφίων, που είναι στολισμένοι με πολύχρωμα λουλούδια. Η συγκίνηση κορυφώνεται, όταν μετά την περιφορά το σύνολο τού εκκλησιάσματος εισέρχεται πάλι στο ναό διαβαίνοντας κάτω από τον Επιτάφιο, τον συγκρατούν ψηλά τα μόλις απολυθέντα από το στρατό παλληκάρια.
Η Μεγάλη Παρασκευή είναι μέρα απόλυτου πένθους. Επειδή η Μεγάλη Παρασκευή θεωρείται η μέρα των νεκρών οι άνθρωποι

Περιφορά Επιταφίου στον Άγιο Νικόλαο

ευπρεπίζουν τους τάφους γιατί πιστεύουν ότι με την Ανάσταση θα έρθουν από τον κάτω κόσμο οι νεκροί και πρέπει να βρουν τους τάφους τους περιποιημένους. Σύμφωνα με την παράδοση τη Μεγάλη Παρασκευή το ράψιμο και το κάρφωμα είναι δουλειές απαγορευμένες. Τα ρούχα που ράβονταν εκείνη την ημέρα θεωρούνταν κακότυχα καθώς πίστευαν ότι θα είχαν την τύχη των ρούχων του Χριστού. Η Μεγάλη Παρασκευή, είναι ημέρα απόλυτης αργίας και νηστείας.
Την Μεγάλη Παρασκευή τελείται η «Ακολουθία των Παθών».
Ο Χριστός, αφού εμπαίχθηκε και βασανίσθηκε από τον ιουδαϊκό όχλο και τους Πραιτοριανούς του Πιλάτου, πορεύεται την «Οδό του Μαρτυρίου». Στον Γολγοθά σταυρώνεται σαν κακούργος, μαζί με τους δύο ληστές. «Γολγοθά» σημαίνει «κρανίου τόπος», κατά την παράδοση του κρανίου του Πρωτοπλάστου Αδάμ, που απεικονίζεται στη βάση του Σταυρού. Και στον Σταυρό ακόμη δέχεται τον ονειδισμό των στρατιωτών. Όταν θα πει «Διψώ», θα γευτεί χολή και ξίδι. Παρακαλεί τον Ουράνιο Πατέρα Του να συγχωρήσει τους σταυρωτές Του.
Συγχωρεί τον Ευγνώμονα και μετανιωμένο Ληστή, ανοίγοντάς του τις πύλες του Παραδείσου. Το πρωί στους ναούς γίνεται η ακολουθία

Ο Επιτάφιος στον Άγιο Παύλο, στο Σπήλι

των Μεγάλων Ωρών και αμέσως μετά ο Εσπερινός της Αποκαθήλωσης. Στο τέλος του Ευαγγελίου, ο ιερέας βγάζει τα καρφιά απ’ τον Εσταυρωμένο, κατεβάζει το Σώμα, το αποθέτει σε λευκό σεντόνι, το ραντίζει με «μύρα» (άρωμα), ευλογεί τον λαό και το τοποθετεί στην Αγ. Τράπεζα. Σε λίγη ώρα, λιτανεύει τον «αέρα» (ύφασμα) του Επιταφίου σε όλον το ναό και τοποθετεί πάνω στο ξύλινο κουβούκλιο. Ύστερα περνάνε όλοι οι Χριστιανοί να προσκυνήσουν τον επιτάφιο. Αρκετοί περνούν κάτω από το κουβούκλιο γονατιστοί, τρεις φορές σταυρωτά «για ευλογία». Στους περισσότερους ναούς το πρωί στολίζουν οι κοπέλες τον Επιτάφιο. Επίσης, η Μεγάλη Παρασκευή για τις νοικοκυρές είναι «αργία». Το μεσημεριανό φαγητό είναι χωρίς λάδι, πρόχειρο, συμμετέχοντας ενεργά στην Άκρα Ταπείνωση του Χριστού.

Τα Πάθη του Χριστού στη Βυζαντινή αγιογραφία.

Η είσοδος του Κυρίου στα Ιεροσόλυμα

              Μυστικός Δείπνος

    Στον κήπο της Γεσθημανής

   Η προδοσία

    Στον Πιλάτο

     Η Σταύρωση

   Η άκρα Ταπείνωση

    Η Αποκαθήλωση

Αναρτήθηκε από sreak στις 3:15 μ.μ.

ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ Η ΑΚΡΑ ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ paintings By ARTPOETICACOUVELIS

Σταυρός: Ταπείνωση -Υπακοή - Αγάπη

Η Εκκλησία μας με αφορμή την εύρεση του Τιμίου Σταυρού του Κυρίου μας αλλά και την ύψωσή του στα Ιεροσόλυμα μας προβάλει τον Σταυρό του Χριστού όχι απλά ως το Τίμιο Ξύλο στο οποίο επάνω σταυρώθηκε ο Θεάνθρωπος αλλά ως τον τρόπο ζωής με τον οποίο θα πρέπει να ζήσουμε.Εν Χριστώ ζωή δίχως Σταυρό δεν νοείται. Όταν λοιπόν εισήλθαμε μέσα στην μεγάλη αυτή οικογένεια της Εκκλησίας του Χριστού, αυτή έδωσε στον καθένα μας έναν σταυρό ώστε να τον φορούμε στο στήθος μας, όχι όμως απλά ως ένα όμορφο στολίδι αλλά για να θυμόμαστε τον Κύριό μας, να θυμόμαστε κυρίως τρία πράγματα: την ταπείνωση του Χριστού, την υπακοή του αλλά και την αγάπη του.

Και θα έλεγα όχι μόνο να τα ενθυμούμαστε αλλά όπως φοράμε τον σταυρό έτσι θα πρέπει να ενδυθούμε και εμείς αυτές της τρεις αρετές οι οποίες είναι οι μητέρες τόσων άλλων .

Ο Χριστός ταπεινώθηκε όσο κανείς άλλος, με συκοφαντίες, με ραπίσματα, με μαστιγώσεις με αποκορύφωση την άκρα ταπείνωση του Σταυρού. Ο Χριστός βλέπετε τα υπέμεινε όλα αυτά κάνοντας υπακοή. Κάνοντας υπακοή όχι στον Θεό Πατέρα αλλά θα έλεγα κάνοντας υπακοή στην δική μας ανθρώπινη τρέλα και εμπάθεια. Ο Θεός Πατέρας δεν θέλει να υποφέρει κανένα πλάσμα του, πόσο μάλλον ο Υιός του. Δεν είναι δυνατόν λοιπόν ο Θεός Πατέρας να έστειλε τον Υιό του για να σταυρωθεί. Ο Πατήρ έστειλε τον Υιό του για να σώσει τον άνθρωπο.

Ο Χριστός δεν μας σώζει με αυτά που είπε ή έκανε αλλά με αυτό που είναι.
Ο Ιησούς από την Ναζαρέτ είναι ο Τέλειος Θεός που έλαβε την Ανθρώπινη Φύση και έτσι μας έδωσε την δυνατότητα να μπορούμε και εμείς να σωθούμε, να γίνουμε δηλαδή σώοι-ολόκληροι-ολοκληρωμένοι. Ο Χριστός λοιπόν ήρθε στην γη κάνοντας υπακοή στον Θεό Πατέρα, για 30 ολόκληρα χρόνια έκανε υπακοή στην Παναγία Μητέρα του και στον προστάτη του Άγιο Ιωσήφ. Μετά αρχίζει την δημόσια δράσει του φανερώνοντας στην ανθρωπότητα την Καινή Διαθήκη, την νέα πραγματικότητα και όμως οι άνθρωποι αντί να δεχτούν αυτήν την καινούργια διδασκαλία αυτοί λένε ένα μεγάλο ΟΧΙ στον Χριστό. Λένε όχι σε αυτά που λέγει ο Χριστός και προτιμούν να μείνουν στην τήρηση του Νόμου του Μωυσέως. Προτιμούν τον νεκρό Νόμο αντί τον Νομοθέτη, προτιμούν να μείνουν στο βόλεμά τους παρά να κοπιάσουν και να δουν την ουσία των πραγμάτων, προτιμούν την ηθική από την αγάπη!
Το αποτέλεσμα όλων αυτών είναι οι άνθρωποι να πάρουν απόφαση ότι ένας τέτοιος Θεός, ένας δηλαδή Θεός που συγχωρεί, που αγαπά, που θυσιάζεται δεν τους χρειάζεται και γι’αυτό καταδικάζουν τον Ιησού σε θάνατο, θάνατο σταυρικό για να γίνει παράδειγμα προς αποφυγή για όλους τους επίδοξους μιμητές του. Και βλέπουμε ο Χριστός κάνει υπακοή, κάνει υπακοή στην παραφροσύνη μας για χάρη του αυτεξούσιού μας, κάνει υπακοή στην εμπάθειά μας και σταυρώνεται για χάρη της αγάπης.

Ο Χριστός μας αγαπά όσο κανείς άλλος, μας αγαπά όχι γιατί περιμένει κάτι από εμάς, αλλά γιατί ο Χριστός είναι η Αγάπη, όπως Αγάπη είναι και ο Πατήρ αλλά και ο Παράκλητος. Δεν περιμένει ανταλλάγματα, δεν περιμένει θυσίες, δεν περιμένει ανταλλάγματα….γιατί ξέρει καλά ότι τίποτα δεν μπορεί να είναι άξιο της αγάπης του.

Το θέμα όμως αδελφοί μου είναι εμείς, από την δική μας πλευρά τι κάνουμε; Ο Θεός γνωρίζει ότι τίποτα δεν μπορεί να είναι άξιο της αγάπης του, αυτό όμως τι σημαίνει… ότι εμείς δεν θα κάνουμε από την πλευρά μας τίποτα απολύτως; Όχι…. εάν αγαπάς κάποιον προσπαθείς με λόγια, με δώρα, με έργα με όλη σου την ζωή να του δείξεις αυτήν σου την αγάπη. Λέγει λοιπόν ο Χριστός ότι: «Αυτός που με αγαπά να τηρήσει τις εντολές μου».

Το ερώτημα λοιπόν είναι εμείς αγαπάμε τον Θεό ώστε να τηρήσουμε τις εντολές του; Γιατί ότι κάνουμε μέσα στην Εκκλησία το κάνουμε για να αποκτήσουμε και να καλλιεργήσουμε αυτήν την αγάπη προς τον Θεό και τον συνάνθρωπο. Ούτε οι νηστείες από μόνες τους σώζουν, ούτε οι αγρυπνίες, ούτε η καθαρή ζωή εάν όλα αυτά δεν αποσκοπούν στην απόκτηση της αγάπης. Εάν η άσκηση που κάνουμε εγκλωβιστεί στο εγώ μας τότε δεν μπορεί να φέρει πνευματικούς καρπούς.

Ο Κύριος αγαπητοί μου μας απέδειξε την αγάπη του, με την ενανθρώπησή του, με την ζωή του, με το πάθος του, με την υπακοή του, με τον σταυρό του. Και όντως είναι μακάριος εκείνος που ενώ δεν είδε έχει πιστεύσει διότι είπε ο Χριστός στον απ. Θωμά «Μακάριοι οι μη ιδώντες και πιστεύσαντες» τρισμακάριος όμως είναι αδελφοί μου όχι αυτός που μόνο πιστεύει στον Θεό αλλά αυτός που ΑΓΑΠΑ τον Θεό, έστω και με αυτήν την ατελή ανθρώπινη αγάπη μας. Ο Θεός λοιπόν δεν διεκδικεί απλά την πίστη στον πρόσωπό του (αυτό το είχε και πριν από την ενανθρώπησή του), τώρα, μετά από όλα αυτά που πέρασε για εμάς ΔΙΕΚΔΙΚΕΙ ΤΗΝ ΑΓΑΠΗ ΜΑΣ.

Ο Σταυρός του Χριστού είναι το αιώνιο σύμβολο της μεγαλωσύνης του Θεού μας, είναι το αιώνιο σύμβολο υπακοής, ταπείνωσης και αγάπης, είναι το Θείο Τρόπαιο κατά του μίσους, της ιδιοτέλειας και του εγωισμού.

Ας προσπαθήσουμε αγαπητοί μου και εμείς καθώς προσκυνούμε τον Σταυρό του Κυρίου μας, καθώς τον ατενίζουμε, να θυμόμαστε πάντοτε αυτή την θυσία του Θεού μας προσπαθώντας και εμείς στο μέτρο του δυνατού να τον μιμηθούμε. Να μιμηθούμε την ταπείνωσή του, την υπακοή του, αλλά και την αγάπη του η οποία ήταν ίδια για όλους, και για τους μαθητές του και για τους σταυρωτές του.

Ας βαδίσουμε λοιπόν και εμείς τον υπόλοιπο χρόνο της ζωής μας όπως πράξαν και οι άγιοι της Εκκλησίας μας…. με τον Σταυρό στο χέρι όπως λέγει και ο λαός μας και να είμαστε βέβαιοι ότι ενώ ο κόσμος μπορεί μας αποπάρει, να μας χλευάσει… ο Κύριος αργά ή γρήγορα θα μας χαρίσει την πνευματική μας Ανάσταση που οδηγεί στην πραγματική Ζωή.

Αρχιμ. Παύλος Παπαδόπουλος

Read more: http://alliotikathriskeytika.blogspot.com/2013/10/blog-post_9190.html#ixzz46ptrvT73

Η 3(τριών) μέτρων ύψος εικόνα του Ελεήμονος Χριστού!

Η εικόνα του Ελεημονος Χριστού βρίσκεται στον Ναό της Αναστάσεως στην πόλη Τουτάεβ(πρώην Romanov-Μπορισογκλέμπσκ) κοντά στο Γιάροσλαβ.Αγιογραφήθηκε από τον Άγιο Διονύσιο του Γκλιντσκ ο οποίος έζησε τον 15ο αιώνα.Το ύψος της είναι περίπου τρία μέτρα

Η λιτάνευση της εικόνας γίνεται την Κυριακή μετά την εορτή των Αγίων Πάντων.Μέχρι το 1888η εικόνα λιτανεύοταν στην δεξιά όχθη του Τουτάεβ. Με την ευκαιρία του εορτασμού των 900 χρόνων από τον εκχριστιανισμό των Ρώσων καθιερώθηκε να λιτανεύεται και στην άλλη όχθη την Κυριακή πριν την εορτή του προφήτου Ηλία.Μετά την πτώση του κομμουνισμού ξανάρχισε η λιτάνευση της εικόνας.

Περνάει απ'όλους τους ναούς στις δύο όχθες του ποταμού Τουτάεβ και λιτανεύεται .Η εικόνα έχει επιτελέσει πολλά θαύματα τα οποία είναι καταγεγραμμένα.Είναι εντυπωσιακή η ξύλινη κατασκευή που έχει φτιαχτεί για την μεταφορά της εικόνας

proskynitis.blogspot.gr